تفاوت درگاه واسط و درگاه مستقیم پرداخت
بلاگر
اگر صاحب یک فروشگاه اینترنتی یا به طور کلی، وبسایتی باشید که نیاز به درگاه پرداخت دارد، یکی از مسائلی که به احتمال زیاد به آن برخورد می‌کنید، تفاوت بین درگاه واسط و درگاه مستقیم پرداخت و انتخاب یکی از آن‌هاست. درگاه واسط درگاهی است که توسط پرداخت‌یارهای مورد تایید بانک مرکزی ارائه میشود و درگاه مستقیم، همان درگاه ارائهشده توسط PSPهاست. در ادامه به طور کامل اصطلاحات بیان‌شده را توضیح می‌دهیم و مزایا و معایب هر یک را عنوان میکنیم.
معرفی شاپرک | شبکه الکترونیکی پرداخت کارت
با توجه به بی‌نظمی‌ها و عدم وجود نظارت در حوزه پرداخت الکترونیک، شرکت شاپرک در سال 89 و به منظور سامان بخشیدن به این حوزه به وجود آمد. ماموریت این شرکت، ایجاد وحدت فرماندهی و نظارت بر تمامی پرداخت‌های الکترونیکی است که به طرق مختلف در شبکه بانکی کشور انجام میشود. یکی از فعالیت‌های اصلی شرکت شاپرک، تنظیم مقررات برای کلیه‌ی شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ی درگاه مستقیم پرداخت یا واسط و نظارت بر آنها است.
در شبکه پرداخت الکترونیکی کشور، ابزارهای پذیرش مختلفی تعریف شده‌اند. این ابزارها عبارتند از:
پوز فروشگاهی
درگاه پرداخت اینترنتی یا Internet Payment Gateway یا IPG
ابزار پرداخت موبایلی
کیوسک پرداخت
طبق تعاریف شاپرک، شرکت ارائه‌دهنده خدمات پرداخت، شخصیت حقوقی است که در جمهوری اسلامی ایران در قالب شرکت سهامی به ثبت رسیده و بر اساس مجوزی که از بانک مرکزی ج.ا.ا. و شاپرک دریافت می‌نماید و بر طبق مقررات ناظر بر شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پرداخت، و الزامات و دستورالعمل‌های ابلاغی شاپرک فعالیت می‌نماید. به طور کلی شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت را می‌توان به دو دسته‌ی PSP و پرداخت یار تقسیم کرد. در ادامه به توضیح هر یک می‌پردازیم.
PSP چیست و چه خدماتی ارائه می‌دهد؟ | درگاه مستقیم PSP
عبارت PSP سرواژه‌ی Payment Service Provider یا ارائه‌دهنده خدمات پرداخت است. شرکت‌های PSP، شرکت‌های بزرگ حوزه مالی و بانکی هستند که خدمات پرداختی را به کسبوکارها ارائه میدهند. در کشور ما تنها دوازده PSP رسمی فعالیت دارند که لیست آنها را می‌توانید در زیر مشاهده کنید:
شرکت آسان پرداخت پرشین (آپ)
شرکت الکترونیک کارت دماوند
شرکت به پرداخت ملت
شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد
شرکت پرداخت الکترونیک سامان
شرکت پرداخت نوین آرین
شرکت تجارت الکترونیک پارسیان
شرکت پرداخت الکترونیک سداد
شرکت سایان کارت
شرکت فن آوا کارت
شرکت کارت اعتباری ایران کیش
شرکت پرداخت الکترونیک سپهر
برخی از این PSPها نام‌های آشنایی دارند و برخی دیگر نیز زیاد شناخته‌شده نیستند؛ اما همگی آنها می‌توانند خدمات مشابهی را ارائه کنند. PSPها در سال 83 به وجود آمدند و بانک‌ها موظف شدند با این شرکت‌ها برای مدیریت پرداخت‌های الکترونیک خود همکاری نمایند. در سال 89 و با ایجاد شاپرک، خلا موجود بین بانک و PSP پر شد و شرکت شاپرک با وضع قوانین و مقررات مناسب، به این حوزه سامان بخشید.
درگاه مستقیم پرداخت ، یکی از خدمات PSPهاست که مورد استفاده‌ی سایت‌هایی است که نیازمند چنین درگاهی هستند. در ادامه و پس از معرفی شرکت‌های پرداخت یار، خدمات این نوع درگاههای پرداخت را با درگاه پرداخت ارائهشده توسط پرداخت یارها مقایسه میکنیم.
پرداخت یار چیست؟ | درگاه پرداخت واسط
یکی دیگر از بازوهای پرداختی شاپرک، شرکت‌های پرداخت یار هستند. این نوع شرکت‌ها نیز مانند PSPها، درگاه پرداخت ارائه میکنند؛ البته نوع خدمات PSP و پرداخت یار و شرایط آنها با هم متفاوت است که در ادامه به آن می‌پردازیم.
شرکت‌های مختلفی موفق به اخذ مجوز پرداخت یاری از بانک مرکزی شده‌اند که در ادامه لیست کاملی از آنها را ارائه میکنیم:
شرکت مانا تدبیر آواتک (پیپینگ)
شرکت مدرن پرداز آرکا (ماپرا)
شرکت نوآوران داده ورزی تکین (تکین دا)
شرکت فن آوران خاور سیف
شرکت اکسون ویژن سیستم
شرکت وب میزبان گیل (آقای پرداخت)
شرکت سامانه‌های یکپارچه سیمرغ تجارت
شرکت نوآوران پیشرو مانی یار
شرکت تضامنی امانت پی آریان پور و شرکا
شرکت نماد ایده نیکان
شرکت اندیشه پردازان پالیز
شرکت سامانه‌های هوشمند اطلاعاتی توسن البرز
شرکت پویا تجارت سیمرغ کیش
شرکت مرکز گسترش فناوری اطلاعات – مگفا
شرکت رهیاب رایانه گستر
شرکت گروه کسب و کار وندا سرآمد پارسیان (وندا پرداخت)
شرکت تجارت الکترونیک بهار
شرکت آوا گستر زرین (پارس پی)
شرکت توسعه صنایع اعتماد بهسا
شرکت تجارت الکترونیک تدبیر کیش
شرکت فاوا تجارت الکترونیک بنا
شرکت داده کاوی یارگان (یار پی)
شرکت مهندسی نرم افزار شقایق
شرکت پیشگام الکترونیک ایمن خاورمیانه
شرکت ستاره پیشگام نوران منطقه آزاد انزلی (پی استار)
شرکت ایوان رایان پیام
شرکت اندیشه هوشمند رایان پارسی
شرکت پردازش ابری مریان
شرکت پیشگامان فناوری اطلاعات کهکشان
شرکت تجارت الکترونیک ارتباط فردا
شرکت تراکنش همراه ایمن
شرکت توسعه سامانه تسکا (پولام)
شرکت رایان مهر دانش سنج
شرکت رهیاب پیام گستران
شرکت سابین تجارت آریا
شرکت توسعه فناوری و تجارت الکترونیک کارن
شرکت جهان ارتباطات نکا
شرکت رهیاب رایان فردا
شرکت سرمایه گذاری ریبو رویال کیش
شرکت فن آوران پارس یار
شرکت فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیک نیوار
شرکت فناوری همراه همتا پردازش
شرکت کارت اعتباری ایرانیان
شرکت وب کاران ایمن (آیدی پی)
شرکت همراه پرداز زرین (زرین پال)
شرکت پرداخت الکترونیک هدایت هوشمند (H2PAY)
شرکت روان ارتباط عصر
شرکت پرشیاتک
شرکت تجارت الکترونیک دی
شرکت فرازاندیشان سامانه گستر صبا
شرکت رهجویان ارتباطات جاوید آرپا (نکست پی)
شرکت هیلاوسام سبا
شرکت داده ورزی فرادیس البرز
شرکت فناوری صبانوین جام جم
شرکت راهکار نوین زیبال
شرکت داده کاوان پیشرو
شرکت مهندسی سیستم یاس ارغوانی
شرکت آمایش داده تجارت نوین
شرکت میراث نیکان ماندگار
شرکت اکباتان ارتباط گستر
شرکت سامانه الکترونیک انصار
شرکت تجارت الکترونیک وب پویای البرز
شرکت پژوهشگران عصر توسعه کویر (همراه پی)
شرکت نوآوران پرداخت مجازی ایرانیان
شرکت توسعه تجارت الکترونیک پوپک
شرکت توسعه تجارت ایده پردازان سپنتا ایساتیس
شرکت توسعه وب جوان (پارس پال)
شرکت سبا پردازش
شرکت پردازش ابری فراگیر آسیا
شرکت معماران فناوری هوشمند
شرکت تجارت الکترونیک نیک پی
شرکت شبکه همراه آتی پی
شرکت پدیسار انفورماتیک
شرکت مهندسی پیشرو فن آوران آلین کیش
شرکت داده پویشگر ایما ایرانیان (دبیت پی)
شرکت دارا رایان آفرنگ واران (پل کارت)
شرکت فاطر ایده پردازان مهام
شرکت فردای سپید آریانا (ایران درگاه)
شرکت سرآمد فن آوری اطلاعات به پردازان (زودی پی)
شرکت نوآوران راهبرد سپهر پایا (جیبی مو)
شرکت پیشخوان الکترونیک فیامین (کن پی)
شرکت آراد رایانه لیان
شرکت سرای شبکه اندیشان نوآور آرایی‌ها (شاناکو)
شرکت ایده پرداز دانش نوین آرشام (گردش پی)
شرکت ترانس تقویت نارنج (ناروین)
شرکت آتیه پردازان دهناد
شرکت بنیان نوآوری و توسعه کارآفرینی کران پرداز (پک پی)
شرکت سپند پردازش پویا
شرکت توسعه تراکنش دال
شرکت مهندسی سامانه‌های هوشمند توتان
شرکت پردازش اطلاعات مالی پارت
شرکت ایده نگاران افق تدبیر آتیه
شرکت طلایه داران طراح نوین افروز (آران پال)
بین‌المللی فناوران اقتصاد سیراف
شرکت مبتکر فناوری پایور (اینوتک)
شرکت به پرداز جهان
شرکت پارس نت سیس سامانه کیش
شرکت آرتین تک عرشیا (بیت پی)
شرکت نوآوران پذیرش پیشرو کیان
شرکت سامانه پی نگار هوشمند
شرکت عصر دانش افزار
شرکت تجارت الکترونیک و فناوری اطلاعات ملل
شرکت ستاره درخشان همراه کیش (ستاره اول)
پرداخت یاری به معنای «شخصیت حقوقی ثبت شده است که در چارچوب سند تدوینی و براساس قرارداد منعقده با شرکت‌های ارائه دهندۀ خدمات پرداخت و تفاهم‌نامۀ منعقده با شرکت شاپرک فعالیت می‌کند. پرداخت یار پرداخت‌های بدون حضور کارت از جمله پرداخت‌های درون برنامه‌ای مبتنی بر زیرساخت‌های همراه را دریافت کرده و به شبکه شاپرک ارسال می‌کند.»
امکانات جانبی
تفاوت درگاه مستقیم و درگاه واسط پرداخت
تا این جا با PSPها و پرداخت یارها آشنا شدیم و دانستیم که هر دوی آنها خدمات درگاه پرداخت اینترنتی به کسبوکارها ارائه میدهند؛ اما این خدمات ارائهشده تفاوت‌‌هایی دارد که به تفصیل آنها را بررسی میکنیم.
داشتن نماد اعتماد
یکی از شروط مهم استفاده از خدمات PSPها، داشتن نماد اعتماد الکترونیکی است؛ در حالی که پرداخت‌‌یارها چنین الزامی ندارند و خدمات آنها به دور از سخت‌‌گیری‌‌های قانونی ارائه میشود. اگر نماد اعتماد الکترونیکی ندارید و نمی‌‌خواهید خود را درگیر فرایندهای حقوقی مختلف دریافت نماد کنید، استفاده از پرداخت یارها گزینه مناسبی برای شماست.
کارمزد
درگاههای پرداختی که PSPها ارائه میدهند (به اصطلاح درگاه مستقیم) بدون کارمزد است اما پرداخت‌‌یارها کارمزد دریافت میکنند. پرداخت‌‌یار پیپینگ به عنوان پرداخت یاری پیشرو در زمینه‌‌ی پرداخت یار، دو مدل کارمزدی و پنل را معرفی کرده است. در مدل کارمزدی، به ازای هر تراکنش، درصدی به عنوان کارمزد دریافت میشود؛ در مدل پنل، کارمزدی دریافت نمی‌شود و کاربر بایستی پنلی را برای یک بازه زمانی یک ساله خریداری کند.
تسویه حساب
تسویه حساب پرداخت‌‌یارها و PSPها به شکل پایا و در سیکل‌‌های مختلفی در طول شبانه‌‌روز انجام میشود.
فرآیند ثبت نام
PSPها به علت سخت‌‌گیری‌‌های قانونی مختلفی که دارند، فرایند طولانی‌‌تر برای ثبت‌‌نام پیش‌‌بینی کرده‌‌اند؛ به طوری که این فرایند در حدود دو هفته به طول می‌‌انجامد؛ در مقابل ثبت نام در درگاههای واسط، با سرعت بیش‌‌تری انجام میشود و تنها چند ساعت به طول می‌‌انجامد.
تجربه کاربری
یکی از نکاتی که در دنیای امروز تجارت الکترونیک حائز اهمیت است، خلق تجربه‌‌ای خارق‌‌العاده برای مشتریان است. متخصصان تجربه کاربری درگاه پرداخت های مختلف، همواره در حال انجام تست‌‌های کاربرپذیری و بهبود تجربه کاربران در استفاده از سرویس‌‌های مختلف پرداخت هستند.
درگاه Up-time
درگاه پرداخت واسط به دلیل آن که به صورت لحظه‌‌ای و هوشمند، امکانی دارد که می‌‌تواند بین درگاههای مختلف سوئیچ کند، همواره در دسترس است و اگر یک درگاه از دسترس خارج شود، از درگاه جایگزین استفاده میشود؛ اما چنین امکانی برای PSPها وجود ندارد.
هر یک از PSPها و پرداخت‌‌یارها امکانات جانبی مختلفی به کاربران خود ارائه میدهند؛ پرداخت یارها به علت تمرکزی که در حوزه‌‌ی درگاه پرداخت اینترنتی (IPG) دارند، امکانات گسترده‌‌تری در اختیار کاربران قرار میدهند.